Wat zegt de wet?
Vergunning voor tuinhuisjes in Nederland
Mijn tuin, mijn beslissing? Dat lijkt logisch bij het bouwen van een tuinhuisje. Maar afhankelijk van de gemeente, de ligging van het perceel en de grootte van het tuinhuis gelden er regels en beperkingen. Het bestemmingsplan en de Omgevingswet bepalen of een omgevingsvergunning nodig is of dat het tuinhuisje vergunningvrij geplaatst mag worden. Wij leggen uit waar je op moet letten bij het bouwen van je tuinhuis en wanneer een vergunning verplicht is.
)
Vergunning voor een tuinhuis: ja of nee?
Of je een bouwvergunning nodig hebt voor je tuinhuis, hangt in Nederland af van verschillende factoren:
Hoe groot wordt je tuinhuis?
Waar staat het op je perceel en wat is de situatie van het perceel?
Hoe wil je het tuinhuis gebruiken – als bergruimte, recreatieruimte of woonruimte?
Belangrijk: In Nederland wordt het al dan niet nodig hebben van een vergunning vooral bepaald door het bestemmingsplan en de regels van de gemeente. Controleer daarom altijd eerst de voorschriften van jouw gemeente voordat je met de bouw begint.
)
Specifieke vergunningsvoorschriften per gemeente
Of het mogelijk is een tuinhuis te bouwen zonder omgevingsvergunning hangt af van de landelijke regels (Omgevingswet, Besluit bouwwerken leefomgeving) én van de aanvullende bepalingen in het omgevingsplan van de gemeente. Projecten waarvoor geen vergunning nodig is, worden aangeduid als vergunningsvrije bouwwerken.
Ben je niet zeker of jouw tuinhuis een vergunning nodig heeft? Dan is het verstandig om eerst contact op te nemen met de gemeente.
Zodra duidelijk is dat een vergunning vereist is, moet je een bevoegde professional inschakelen (zoals een architect of bouwkundig adviseur) om de aanvraag op te stellen. In de meeste gemeenten mogen alleen erkende deskundigen de vereiste documenten indienen en de aanvraag officieel ondertekenen.
Nederland – Bouwregels (situatie 2025)
In Nederland gelden er twee officiële categorieën volgens de Omgevingswet en het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl):
Vergunningsvrij: Kleine tuinhuizen die binnen de vrijstellingsregels vallen.
Vergunningsplichtig: Alle andere tuinhuizen waarvoor een omgevingsvergunning vereist is.
| Categorie | Voorwaarden |
|---|---|
| Vergunningsvrij | Tot 30 m², hoogte ≤ 3 m, in het achtererfgebied, op voldoende afstand tot buren |
| Vergunningsplichtig | Groter dan 30 m², hoger dan 3 m, of buiten het achtererfgebied geplaatst |
(Alle informatie zonder garantie. Raadpleeg bij twijfel altijd de bevoegde overheid.)
)
)
)
Belangrijk: Ook wanneer je tuinhuis binnen de vrijstellingsregels valt, gelden er meestal extra voorwaarden.
Het gebouw moet doorgaans vrijstaand zijn en zonder kelder.
Het mag niet permanent bewoond worden of als verblijfsruimte gebruikt worden.
Plaatsing is alleen toegestaan in het achtererfgebied; in de voortuin is een vergunning vereist.
De maximale hoogte is 3 m, en de maximale oppervlakte 30 m² (soms afhankelijk van de grootte van het perceel).
De installatie van sanitair, keuken of vaste verwarmingssystemen maakt het bouwwerk vrijwel altijd vergunningsplichtig.
Ook het gebruik als garage of dierenverblijf valt onder vergunningplicht.
Bij twijfel is het verstandig altijd navraag te doen bij de gemeente of een omgevingsvergunning vereist is.
Bebouwing op de perceelsgrens en bestemmingsplan
)
In Nederland mag een tuinhuis in principe alleen in het achtererfgebied worden geplaatst. Voor de voortuin is vrijwel altijd een omgevingsvergunning nodig. Ook moet het bouwwerk voldoende afstand houden tot de erfgrens, meestal minimaal 1 meter, tenzij de regels van het bestemmingsplan toestaan dat een bijgebouw direct tegen de grens wordt geplaatst.
Daarnaast kunnen gemeenten in hun bestemmingsplan of via het omgevingsplan specifieke voorschriften vastleggen, zoals een maximaal bebouwingspercentage van de tuin of beperkingen voor de hoogte van bijgebouwen.
Wil je weten welke regels gelden op jouw perceel? Raadpleeg dan altijd de gemeente voor de actuele voorschriften.
Buren betrekken
Zelfs wanneer je alles goed hebt nagekeken – van de bouwvoorschriften tot het ruimtelijk uitvoeringsplan – kan één belangrijk element nog steeds invloed hebben op je project: de buren.
Een te groot of te dicht bij de perceelgrens geplaatst tuinhuis leidt vaak tot discussies tussen buren. Daarom is het verstandig om voor de aankoop en plaatsing van het tuinhuis het plan met de buren te bespreken en hun eventuele bezorgdheden te horen. In de meeste gevallen kan er zo een compromis gevonden worden, zeker bij grotere tuinhuizen.
)
)
)
)
***
Titelbeeld: ©Tuin Huis
Artikelbeelden: Beeld 1-7: ©Tuin Huis; Beeld 8: ©iStock/gpointstudio; Beeld 9-11: ©Tuin Huis/Klantprojecten