Zo leg je elektriciteit aan in je tuinhuis

Goede redenen voor een tuinhuis met elektriciteit

Elektriciteit – ook wel elektrische stroom genoemd – is voor ons vanzelfsprekend in het dagelijks leven. We gebruiken het om installaties en apparaten te laten werken, zodat

• letterlijk het licht bij ons aangaat (verlichtingsinstallaties),

• we het warm en behaaglijk hebben (elektrische verwarming voor ruimte en warm water),

• ons dagelijkse werk in huis en tuin snel en gemakkelijk verloopt (kleine en grote elektrische apparaten),

• we ons kunnen bezighouden, ontspannen en met elkaar communiceren (multimedia en telecommunicatie),

• we ons goed (sauna) en fit voelen,

• we ons veilig voelen (elektrische beveiligingssystemen).

Wie zijn tuinhuis als leefruimte gebruikt, zal ook daar de nodige installaties en elektrische apparaten uit de categorieën licht, verwarming, huishouden, entertainment en telecommunicatie, wellness en veiligheid willen gebruiken – zeker wanneer je er af en toe of zelfs regelmatig overnacht of woont.

Mogelijke stroombronnen voor de elektriciteitsvoorziening van het tuinhuis

Bij de stroomvoorziening van een tuinhuis komt het eerst en vooral aan op de bron van elektriciteit. Je hebt daarbij de volgende mogelijkheden:

Tuinhuis aansluiten op het openbare elektriciteitsnet: Dit is mogelijk wanneer het tuinhuis niet te ver afgelegen staat. Staat het wel verder weg, dan wordt het aanleggen van de elektriciteitsvoorziening al snel een kostbare en ingewikkelde onderneming.

Tuinhuis via een grondkabel aansluiten op de privé-aansluiting van het woonhuis: De aansluiting gebeurt hier via een grondkabel die van het tuinhuis naar de elektrische installatie of de meterkast van het huis loopt. Een aparte elektriciteitsmeter is daarbij niet nodig. Ook hoef je de aansluiting van het tuinhuis niet bij de netbeheerder te melden. Zelfs een aparte zekeringkast in het tuinhuis zelf is hier overbodig.

Tuinhuis via een grondkabel en eigen aansluiting op het openbare net: Dit is de oplossing wanneer het tuinhuis niet op je eigen perceel staat en je toegang hebt tot het openbare elektriciteitsnet. Je moet de extra aansluiting voor het tuinhuis echter aanvragen. Daarvoor worden aansluitkosten gerekend: reken op ongeveer duizend euro voor een netaansluiting van 30 kW. Daarbovenop komen nog de kosten voor een zekeringkast en elektriciteitsmeter.

Tuinhuis van stroom voorzien met een eigen generator:
Een generator levert elektriciteit aan je tuinhuis wanneer geen van de eerder genoemde directe of indirecte aansluitmogelijkheden op het openbare net beschikbaar is. Voor tuinhuizen hebben generatoren met een vermogen vanaf ca. 3,5 kW zich bewezen.

Je kunt kiezen tussen mobiele en stationaire generatoren: de eerste werken idealiter met een viertakt-benzinemotor, de tweede meestal met een dieselmotor. Zo’n generator beschikt over meerdere stopcontacten, zodat je er kookplaat, verwarming of tv op kunt aansluiten. Maar let op: verbrandingsmotoren produceren ook uitlaatgassen en maken lawaai. Daarom is het verstandig bij de aankoop te letten op generatoren met katalysator en geluidsisolatie.

Tuinhuis van stroom voorzien met een fotovoltaïsche installatie: Een zonne-energiesysteem op het dak, aan de gevel van het tuinhuis of vrij opgesteld voorziet je tuinhuis van duurzame energie die de zon gratis levert. Deze vorm van elektriciteitsvoorziening is vooral zinvol wanneer er geen aansluiting op het openbare net mogelijk is. Levert de PV-installatie meer stroom op dan direct wordt verbruikt, dan is een accu een logische aanvulling. Meer hierover lees je bijvoorbeeld in ons artikel “De zonne-installatie: voor- en nadelen bij het verwarmen van je tuinhuis”.

Tuinhuis van stroom voorzien met een windturbine:
Ook met een kleine windturbine kun je groene stroom voor je tuinhuis opwekken wanneer andere netaansluitingen niet haalbaar zijn. De kleine windmolens leveren tussen 0,05 en 2 kW vermogen en kunnen ook door doe-het-zelvers zelf worden opgebouwd. Een accu slaat de opgewekte windenergie op. Zo’n windturbine kost rond de € 1.500. Let wel: de mast moet minstens zeven meter hoog zijn, wat het uiterlijk van je tuinverblijf kan beïnvloeden, en je moet rekening houden met bedrijfsgeruis. Een vergunning is meestal niet nodig, vaak volstaat een vereenvoudigde bouwmelding. Het is echter raadzaam om altijd de gemeentelijke voorschriften te raadplegen.

Stroom voor het tuinhuis – van plan tot aanleg van de elektriciteit

In het volgende laten we je zien hoe je in je tuinhuis elektriciteit kunt aanleggen. Wat je daarvoor als eerste nodig hebt, is een goed plan.

Installatieplan: zo plan je de elektriciteitsvoorziening

Een plan helpt je om de stroomvoorziening van het tuinhuis zo optimaal mogelijk te realiseren, zodat er geen nabewerkingen of extra kosten nodig zijn. Bovendien koop je met het plan precies die bouwmaterialen en eventueel gereedschappen die je voor de aanleg van de elektriciteit in het tuinhuis nodig hebt. Alleen die. Je plan moet de volgende vragen beantwoorden:

Waarvoor wordt de stroom gebruikt?
Het gaat hier om de totale hoeveelheid stroom die je nodig hebt – dus de elektriciteitsbehoefte in het tuinhuis. Maak een lijst van alle gewenste stroomverbruikers in en rond het tuinhuis: van verlichting binnen en buiten, apparaten in keuken, woonruimte en badkamer tot elektrische toestellen zoals grasmaaier & co., die je wilt aansluiten. Met deze lijst ga je naar een vakman – bijvoorbeeld een elektricien of een tuinhuis-specialist met de juiste kwalificatie voor elektriciteit. Hij kan je vertellen welk elektrisch vermogen in kW uit je lijst voortkomt en je passende voorstellen doen voor de technische uitvoering van de stroomvoorziening om daarin te voorzien.

Staan er “stroomvreters” op je lijst?
Wanneer er op je lijst ook apparaten staan die veel stroom verbruiken – zoals een saunakachel of een houtklover – heb je vaak een zogenoemde krachtstroomaansluiting van 400 volt (V) nodig.
Tip: stroomkringen met krachtstroomaansluiting moeten met 32 ampère worden gezekerd, terwijl anders 16 ampère voldoende is.

Hoeveel stopcontacten zijn er nodig?
Het aantal stopcontacten dat je aanlegt, moet je altijd ruim berekenen om het gebruik van stekkerdozen of ingewikkelde bekabeling te vermijden. Denk daarbij aan:

• de stopcontacten in het tuinhuis zelf

• maar zeker ook aan de stopcontacten op het terras en elders buiten rond het tuinhuis, waarop je bijvoorbeeld terrasverwarming en -verlichting, een elektrische barbecue, tuingereedschap en meer kunt aansluiten.

Onze tip: Vanwege de natuurlijke vochtigheid en soms zelfs nattigheid in tuin en tuinhuis moet je elektrische installaties en onderdelen gebruiken (grondkabel tot buitenstopcontact) die voor vochtige ruimtes zijn goedgekeurd en voldoen aan beschermingsklasse IP44 (spatwaterdicht). Dat betekent dat de stopcontacten kleppen en rubberen afdichtingen moeten hebben. Nog meer veiligheid bieden onderdelen met beschermingsklasse IP65 (straalwaterdicht).

Waar zijn logische plaatsen voor lasdozen, lichtschakelaars en de zekeringkast?
Hier is strategie nodig. Verdeeldozen, schakelaars en eventueel de zekeringkast moeten slim geplaatst worden. De zekeringkast hoort daarbij altijd op een droge plek te staan, optimaal beschermd tegen vocht.

Onze tip: Voor de beveiliging van je elektriciteit in het tuinhuis dient een zogenaamde aardlekschakelaar (FI-schakelaar). Bij lekstromen onderbreekt de schakelaar onmiddellijk de stroomtoevoer en voorkomt zo ongelukken.

Stroom in het tuinhuis zelf aanleggen of laten doen door een vakman?

Elektrische installaties vragen om vakkennis. Ook het aanleggen van elektriciteit in een tuinhuis valt onder de geldende richtlijnen van de NEN en elektrotechnische verenigingen. Onderschat het risico van stroomvoerende kabels niet – ze vormen een gevaar voor de veiligheid van het tuinhuis en de inrichting, maar ook voor je gezondheid en zelfs je leven. Kortsluitingen of overbelasting van leidingen kunnen bijvoorbeeld brand veroorzaken. Weet bovendien dat verzekeringen soms niet uitkeren bij schade die is ontstaan doordat ondeskundige doe-het-zelvers aan de elektrische installatie hebben gewerkt.

Er zijn elektroklussen die je uitsluitend een erkend installateur mag laten uitvoeren – waaronder werkzaamheden aan de zekeringkast, de aarding, de meter of de hoofdaansluiting.

Onze tip: Leg je de stroom in het tuinhuis toch zelf aan, laat je werk dan achteraf altijd door een vakman controleren en goedkeuren.

Gereedschap en bouwmateriaal voor het aanleggen van elektriciteit in het tuinhuis

Met de volgende gereedschappen moet je uitgerust zijn wanneer je zelf de elektrische installatie in je tuinhuis wilt aanleggen: spanningstester, moker, sleuvenfrees, duimstok, potlood om af te tekenen, waterpas, schietlood, striptang, kabelmantelstripper, boormachine, gatenzagen, boorhamer, boren in verschillende diktes voor de gangbare bouwmaterialen van tuinhuizen (hout, steen, metaal), schroevendraaiers met sleuf en kruiskop, hamer, beitel en plamuurmes.

Voor standaard elektrische installaties in het tuinhuis heb je nodig: kabels, lasdozen, schakelaars en stopcontacten (allemaal geschikt voor vochtige ruimtes), nagel- en drukklemmen, kabel- en bevestigingsklemmen, kabelbeschermbuizen, schroeven in verschillende maten, pluggen, inbouwdozen (schakel- en stopcontactdozen), elektriciensgips, waarschuwings- en isolatietape.

Handleidingen voor gangbare elektrische installaties in het tuinhuis

In dit gedeelte geven we je handleidingen voor veelvoorkomende elektriciteitswerken. Daarbij gaan we ook in op de verschillen in aanpak wanneer je de stroomvoorziening direct bij de aanleg en bouw van een nieuw tuinhuis of tuin installeert, of dit pas achteraf doet.

Grondkabels aanleggen
Grondkabels zijn aan te raden omdat ze diep – ongeveer 70 tot 80 centimeter – onder gazon en perk worden gelegd en daardoor geen struikelgevaar opleveren zoals bovengrondse kabels. Wij raden aan om de kabels in zogenaamde flexibele mantelbuis (kabelbeschermbuis) te leggen. Zo gelegd kunnen grondkabels later eventueel worden vervangen. Het beste is om al bij de aanleg van de tuin of het tuinhuis de benodigde stroomkabels mee te leggen. Dat bespaart graafwerk wanneer de beplanting al staat. Ben je van tevoren onzeker waar je later stroom nodig hebt in tuin en tuinhuis, leg dan alvast lege buizen op goed geluk – liever te veel dan te weinig – en trek de benodigde kabels er later eenvoudig doorheen. Als alternatief voor mantelbuis kun je de gelegde kabels ook afdekken met kabelbeschermplaten.

Voor het uitgraven van de sleuf voor de mantelbuis/grondkabel werk je het best meter voor meter tussen de stroombron en het tuinhuis en sluit je de al gelegde meters direct achter je weer: eerst met ca. 10 centimeter zand, daarna met de uitgegraven aarde. Doe je dit niet, dan moet je de wanden van de diepe, smalle sleuf stutten zodat ze niet instorten.

Onze tip: Gebruik als grondkabel bij voorkeur het type NYY of PVC-geïsoleerde kunststofkabels met koperen aders en een koperen geleider (NYCWY). Bewezen betrouwbaar zijn 3-aderige kabels met geelgroene aarddraad. Kies je echter voor 5-aderige kabels, dan kun je hierop bijvoorbeeld zowel een stopcontact als een tuinlamp of tuintoestel aansluiten en de lamp onafhankelijk van het stopcontact aan- en uitschakelen.

Kabels onder pleisterwerk aanleggen
Voor het leggen van kabels onder pleisterwerk meet je eerst de sleufafmetingen uit en teken je deze af. Daarna hak je met een beitel en moker een sleuf in de muur. Een zogenaamde sleuvenfrees maakt dit werk sneller en makkelijker en zuigt het stof automatisch af. Vervolgens bevestig je de kabel met nagelklemmen in de sleuf. Zit de kabel vast, dan vul je de sleuf weer op met pleister en strijk je deze glad.

Kabels op de muur aanleggen
Moeten je stroomkabels in het tuinhuis op de muur of op hout liggen, dan bevestig je eerst de klemmen of de tweedelige drukklemmen op een afstand van 30 tot 40 centimeter aan muur of plafond. Op de muur met pluggen, op hout met geschikte houtschroeven. De klemmen houden de beschermbuizen (klemmen) of de kabels (drukklemmen) waar de elektriciteitskabels doorheen lopen. Moet de kabel om een hoek geleid worden, plaats je de klemmen dichter bij elkaar en onder de juiste hoek.

Elektrische installatie als basis voor tuinhuiskeuken, badkamer en sauna

Liggen alle elektriciteitskabels in en aan je tuinhuis? Dan kun je je daarna richten op de inrichting van je tuinhuiskeuken, -badkamer en/of -sauna!

***

Titelbeeld: ©iStock/udra
Artikelbeelden: Beeld 1: ©iStock/Lex20; Beeld 2-4: ©Tuin Huis; Beeld 5: ©iStock/Toa55; Beeld 6: ©Tuin Huis